Είναι το παιδί μου έτοιμο να πάει στο σχολείο; 2 Σεπτεμβρίου, 2012

Το καλοκαίρι έφτασε στο τέλος του, ήρθε ο Σεπτέμβρης και ξεκινά μια νέα σχολική χρονιά. Τα παιδιά του νηπιαγωγείου θα γίνουν μαθητές της Α’ τάξης δημοτικού, γεγονός που προκαλεί χαρά αλλά και άγχος κυρίως στους γονείς που αναρωτιούνται αν το παιδί τους είναι αρκετά ώριμο για να μπορέσει να ενταχθεί ομαλά στο καινούριο περιβάλλον, να ανταπεξέλθει στις νέες απαιτήσεις και να αποκτήσει τις γνώσεις που προσφέρει το σχολείο. Αναρωτιούνται δηλαδή εάν το παιδί τους έχει τη λεγόμενη σχολική ετοιμότητα.
 
 
 
 
 
Τι είναι η σχολική ετοιμότητα;
 
Ο όρος «σχολική ετοιμότητα» αφορά τις δεξιότητες εκείνες που πρέπει να έχει το παιδί ώστε να μπορεί να κατακτήσει τις νέες γνώσεις-δεξιότητες που του προσφέρει το σχολείο. Οι δεξιότητες αυτές δεν είναι μόνο γνωστικές αλλά και κοινωνικές.
 
 
Παρακάτω αναφέρονται βασικές δεξιότητες που πρέπει να έχει κατακτήσει ένα παιδί για να είναι έτοιμο για το σχολείο:

• Να είναι σε θέση να αυτοεξυπηρετείται (να μπορεί δηλαδή να ντύνεται, να τρώει, να πηγαίνει στην τουαλέτα μόνο του)

• Να μπορεί να συνεργάζεται με άλλα παιδιά

• Να είναι σε θέση να ακολουθεί απλούς κανόνες

• Να είναι σε θέση να διατηρεί την προσοχή του, ώστε να ακούει τι του λέει κάποιος και να ολοκληρώνει μια δραστηριότητα σε λογικό χρονικό διάστημα για την ηλικία του

• Να προσανατολίζεται στο χώρο και στο χρόνο και να γνωρίζει έννοιες όπως πάνω-κάτω, μπροστά-πίσω, πριν-μετά, χτες-σήμερα-αύριο.

• Να έχει βασική σωματογνωσία (να αναγνωρίζει και να ονομάζει βασικά μέρη του σώματός του)

• Να γνωρίζει τα χρώματα και τα βασικά σχήματα

• Να μπορεί να γράφει και να αντιγράφει το όνομά του

• Να έχει αναπτύξει φωνολογική ενημερότητα. Δηλαδή, να χωρίζει λέξεις σε συλλαβές και ήχους και το αντίθετο – να συνδέει ήχους για να φτιάχνει συλλαβές (π.χ. «π» + «α» = «πα») και να κάνει τις συλλαβές λέξεις (π.χ. «πα» + «πι» = «παπί»)

• Να έχει ακουστική αντίληψη – να μπορεί δηλαδή να αναγνωρίζει και να μιμείται ήχους

• Να χρησιμοποιεί ολοκληρωμένες προτάσεις

• Να έχει ανεπτυγμένο λεξιλόγιο. Να χρησιμοποιεί ουσιαστικά, ρήματα και επίθετα, τον αόριστο και τον παρατατικό χρόνο των ρημάτων και δευτερεύουσες προτάσεις.

• Να μπορεί να περιγράψει μια ιστορία δομημένα και οργανωμένα, με αρχή, μέση και τέλος.

Τί είναι οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες; 7 Ιουνίου, 2012

Ο όρος «Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες» αναφέρεται σε μια ειδική κατηγορία δυσκολιών που αφορούν ελλείψεις στην εκμάθηση των σχολικών ικανοτήτων. Εκφράζονται με έντονη δυσκολία του μαθητή στην απόκτηση των ικανοτήτων ανάγνωσης, γραφής – ορθογραφίας και γραπτής έκφρασης και αριθμητικών δεξιοτήτων. Έτσι η επίδοση του μαθητή στις παραπάνω δεξιότητες είναι σαφώς χαμηλότερη από την αναμενόμενη για την χρονολογική του ηλικία, την νοημοσύνη του και την τάξη που φοιτά.

 
 
 
Οι Ε.Μ.Δ. χωρίζονται σε 3 κατηγορίες:

1. Διαταραχή της Ανάγνωσης (Δυσαναγνωσία)

Ο μαθητής παρουσιάζει δυσκολία στην ανάγνωση και στην κατανόηση της ανάγνωσης.

2. Διαταραχή της Γραφής – γραπτής έκφρασης και ορθογραφικά δεξιοτήτων ( Δυσγραφία, Δυσορθογραφία, Δυσκολία στην Οργάνωση του Γραπτού Λόγου)

3. Διαταραχή των Μαθηματικών (Δυσαριθμησία)

Η Διαταραχή των Μαθηματικών είναι η πιο σπάνια από τις Ε.Μ.Δ.

Είναι σημαντικό να τονιστεί πως οι παραπάνω δυσκολίες δεν οφείλονται σε χαμηλή νοημοσύνη, νευρολογικές ή  συναισθηματικές διαταραχές η κάποια αισθητηριακή μειονεξία, αν και μπορεί να συνυπάρχουν με αυτές.
 
 

Πότε να απευθυνθώ στους ειδικούς;
 
 

Ζητήστε τη βοήθεια των ειδικών εάν το παιδί σας παρουσιάζει μερικές από τις παρακάτω δυσκολίες:
 

Ανάγνωση

• διαβάζει αργά, συλλαβιστά, με δισταγμό
• παραλείπει, προσθέτει ή αντικαθιστά γράμματα, συλλαβές ή και λέξεις
• δυσκολεύεται στην κατανόηση του κειμένου
 

Γραφή

• παραλείπει, προσθέτει ή αντικαθιστά γράμματα, συλλαβές ή και λέξεις
• σημειώνει πολλά ορθογραφικά λάθη, ακόμα και σε λέξεις που έχει διδαχθεί συστηματικά
• τα γράμματά του είναι δυσνόητα, κάνει πολλές μουντζούρες
• δεν τηρεί τα σημεία στίξης
• αντιστρέφει γράμματα (π.χ. 3 αντί για ε)
• μπερδεύει γράμματα που «μυάζουν» ακουστικά ( π.χ. β/φ, δ/θ, γ/χ, σ/ζ) ή οπτικά (π.χ. ο/α)
• κολλάει λέξεις μεταξύ τους ή αφήνει κενά εκεί που δεν πρέπει
• δυσκολεύεται στην οργάνωση του γραπτού κειμένου, έχει κακή σύνταξη, χρησιμοποιεί μικρές προτάσεις, κάνει επαναλήψεις
• χρειάζεται πολύ χρόνο για τις γραπτές του εργασίες
 

Μαθηματικά

• δυσκολεύεται να αναγνωρίσει μαθηματικά σύμβολα (+,-)
• δυσκολεύεται στην αντιγραφή αριθμών, πράξεων, στην χρήση «κρατούμενου»
• αντιστρέφει αριθμούς (π.χ. 17 αντί για 71)
• δυσκολεύεται να μάθει την προπαίδεια
 

Άλλες Δυσκολίες

• δυσκολία στον προσανατολισμό στον χώρο και στο χρόνο (πάνω-κάτω, πρίν-μετά, δεξιά-αριστερά, ώρα, μέρες, μήνες, εποχές)
• δυσκολία στο λόγο – στην προφορά πολυσύλλαβων λέξεων ή λέξεων με συμπλέγματα, στην διαφοροποίηση των γραμμάτων που συγγενεύουν ακουστικά (β-δ, φ-θ κλπ) κ.α.
• δυσκολία στην μνήμη και στην συγκέντρωση
• δυσκολία στην οργάνωση της μελέτης, της εργασίας και του χρόνου του
• προσπαθεί να προσελκύσει την προσοχή με αρνητικό τρόπο
• χαμηλή αυτοεκτίμηση